De Teamgerichte arbeidsorganisatie (TAO)
Duurzaam versterkt onderwijs
Het onderwijs staat voor grote uitdagingen: hoge werkdruk, toenemende complexiteit, maatschappelijke verwachtingen en de noodzaak om duurzaam kwaliteit te waarborgen. In die context is het goed om scherp te zien wie waar verantwoordelijk voor is.
De docent staat in het primaire proces en maakt het verschil voor de leerling. Maar de bestuurder en schoolleider zijn wél eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van dat onderwijs. Hun positie is echter een andere: zij staan op afstand van de klas en moeten dus via een duidelijke sturingsfilosofie invloed uitoefenen.
Dat vraagt om meer dan losse maatregelen of tijdelijke projecten.Het vraagt om een fundamenteel andere manier van kijken:
Een heldere visie op sturing - hoe geef je richting, ruimte en kaders?
Een doordachte visie op de arbeidsorganisatie - hoe richt je teams zó in dat docenten samen hun werk kunnen dragen en vormgeven?
Een sterke visie op onderwijskwaliteit - hoe ziet goed onderwijs eruit en hoe borg je dat?
De Teamgerichte ArbeidsOrganisatie (TAO) maakt deze samenhang concreet. Het vertrekpunt is de scheiding tussen de arbeidsorganisatie en de onderwijsorganisatie.
De onderwijsorganisatie gaat over het primaire proces: de pedagogisch-didactische keuzes en het dagelijks werk van docenten met leerlingen. De arbeidsorganisatie gaat over hoe je dat werk organiseert: teams, verantwoordelijkheden, rollen, processen en de wijze van samenwerken.
Door die scheiding helder te maken, kan ieder doen waar hij of zij het verschil maakt. Docenten als professionals in de klas, schoolleiders als nabij en faciliterend leider van teams, en bestuurders als bewakers van de grote lijnen en de randvoorwaarden. TAO is geen eenvoudige fix, maar een robuuste architectuur voor de school van de toekomst. Het vraagt visie, lef en doorzettingsvermogen.
De opbrengst is echter groot: een organisatie waarin docenten floreren, leerlingen groeien en de kwaliteit van onderwijs duurzaam wordt versterkt.
Elke school kan een TAO school worden
In 2024 zijn er ruim 140 scholen die als een teamgecentreerde arbeidsorganisatie (TAO) werken of bezig zijn met de invoering daarvan.
De TAO blijkt een succes omdat het de focus terugbrengt op de leerling en de onderwijsorganisatie toevertrouwt aan de professionals die erover gaan, de docenten. Lees meer over de TAO in het artikel van De Nieuwe Meso of de VO-raad.
Blauwdruk voor verandering?
Ben jij er klaar voor de mogelijkheden voor jouw organisatie te onderzoeken? Van oriëntatie tot ontwerp, van implementatie tot borging en doorontwikkeling: BeBoldr!
Een blauwdruk is er niet precies, het blijft maatwerk en misschien zijn jullie al verder dan je denkt! Wel zijn er een 4-tal fase te onderscheiden. Hoe je ook start, ik help je met een scherpe analyse van je huidige organisatiestructuur en kennis van TAO.
Bronnen
Teamgericht organiseren
in het onderwijs
Ben van der Hilst
inrichten van een
VO - TAO school
Ben van der Hilst